Trong bối cảnh toàn cầu đối mặt với yêu cầu cấp thiết về phát triển bền vững, chương trình IDAP – Tăng cường hệ sinh thái chuyển đổi số bao trùm tại Lào Cai và Sơn La không chỉ được biết đến như một chương trình thúc đẩy chuyển đổi số cho doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV), mà còn đang khẳng định vị thế như một nền tảng thử nghiệm chuyển đổi xanh dựa trên dữ liệu và công nghệ. Bằng việc tiên phong tích hợp hai trục phát triển – số hóa và xanh hóa, IDAP đang mở ra hướng tiếp cận mới cho các mô hình phát triển nông nghiệp – sinh kế – cộng đồng gắn với đổi mới sáng tạo.
Chuyển đổi kép không chỉ là ghép cặp công nghệ – mà là chiến lược phát triển cộng hưởng
Sáng kiến “Chuyển đổi kép: Số hóa – Xanh hóa” ra đời như một phản hồi chiến lược trước hai xu thế quan trọng: số hóa nông nghiệp nông thôn và phục hồi sinh thái. Trong giai đoạn đầu (2025–2026), KisStartup không dừng lại ở việc phổ biến kiến thức hay giới thiệu công nghệ. Thay vào đó, chương trình đã kiến tạo một chuỗi hoạt động có tính hệ thống: từ giáo dục cộng đồng, lan tỏa nhận thức, đến hình thành tổ chức tự nguyện, từ phân tích chuỗi giá trị đến thiết lập các nền tảng dữ liệu ban đầu cho canh tác sinh thái. Việc trao bộ kit học tập, tổ chức các tour học tập xanh – số, và khuyến khích sinh viên ghi lại nhật ký chuyển đổi cho thấy IDAP không chỉ triển khai công nghệ, mà đang vun đắp văn hóa học tập – chia sẻ – thực hành trong cộng đồng nông thôn.
IDAP như một “vườn ươm mở” cho công nghệ tạo tác động
Một trong những đóng góp độc đáo của sáng kiến là thiết kế IDAP như một hệ sinh thái ươm tạo và thử nghiệm công nghệ tạo tác động – đặc biệt là những công nghệ hướng đến giảm thiểu rác thải nông nghiệp, tái tạo đất, tiết kiệm năng lượng hoặc tạo ra sản phẩm xanh có khả năng thương mại hóa. Điểm nổi bật là sự kết nối giữa nhà khoa học – doanh nghiệp – hộ dân – sinh viên trong một mô hình R&D thuê ngoài có tổ chức.
Thông qua mô hình này, những DNNVV hoặc HTX chưa đủ năng lực đầu tư cho R&D nội bộ vẫn có thể thử nghiệm các giải pháp công nghệ chi phí thấp nhưng hiệu quả cao, như: thiết bị ủ phân nhỏ gọn, bộ đo độ ẩm đất, hoặc giải pháp số hóa quy trình canh tác. Việc thử nghiệm không diễn ra trong phòng thí nghiệm khép kín mà ngay trên thực địa, tạo ra vòng lặp học hỏi – cải tiến – mở rộng gắn liền với nhu cầu thật sự của người sản xuất.
Dữ liệu cho chuyển đổi xanh – Khởi đầu cho “kinh tế sinh thái số”
Khi các mô hình chuyển đổi bắt đầu hình thành và lan rộng, IDAP bước sang một giai đoạn mới: dữ liệu hóa và công nghệ hóa chuyển đổi xanh. Việc thu thập dữ liệu sản lượng, quy trình, chi phí, truy xuất nguồn gốc… không chỉ giúp nâng cao năng lực quản lý nội bộ của hộ nông dân mà còn tạo nền tảng cho việc đo lường hiệu quả – từ đó tối ưu hóa đầu vào, tăng năng suất đầu ra, hoặc chuẩn hóa sản phẩm để tiếp cận thị trường.
Điều quan trọng hơn, đây là bước khởi đầu để hình thành một “thư viện mở các mô hình chuyển đổi kép có dữ liệu” – giúp các địa phương khác có thể học hỏi, điều chỉnh và triển khai dựa trên minh chứng. Dữ liệu cũng mở ra cánh cửa cho các sản phẩm chuyển đổi xanh có khả năng gọi vốn, tiếp cận tài chính xanh hoặc tham gia các thị trường yêu cầu minh bạch hóa chuỗi giá trị như EU, Nhật Bản.
Số hóa để xanh hóa – Khi nền tảng số trở thành động lực môi trường
Thông qua việc đào tạo kỹ năng số nâng cao như thiết kế nội dung sản phẩm, sử dụng QR code, livestream bán hàng, chương trình đã chứng minh rằng số hóa không chỉ là kênh tiếp thị – mà là hạ tầng cho phát triển bền vững. Những sản phẩm nông nghiệp sinh thái giờ đây không còn bị bó hẹp trong phạm vi địa phương. Với nền tảng số, chúng có thể kể chuyện, truyền cảm hứng và tiếp cận thị trường rộng lớn hơn. Đặc biệt, khi các sản phẩm gắn với dữ liệu sản xuất và các thông số môi trường, chúng không chỉ là hàng hóa – mà còn là bằng chứng của quá trình chuyển đổi có trách nhiệm.
Tác động cộng hưởng – Từ hạt nhân đến hệ sinh thái
Kết thúc giai đoạn hai (tháng 10/2026), IDAP kỳ vọng hình thành ít nhất 30 mô hình có dữ liệu minh chứng, 20 sản phẩm sinh thái có thương hiệu riêng và một bản đồ số trực quan – như một hạ tầng “sống” cho học tập, nhân rộng và đầu tư tiếp theo. Việc tổ chức Hội chợ xanh – số địa phương không chỉ là dịp tổng kết mà còn là bước mở rộng quan trọng, khẳng định rằng quá trình chuyển đổi số không thể tách rời khỏi các mục tiêu chuyển đổi xanh.
IDAP – Chất xúc tác cho kinh tế số sinh thái số tại địa phương
Từ nền tảng ban đầu là một chương trình hỗ trợ chuyển đổi số cho DNNVV, IDAP giờ đây đã vượt khỏi khuôn khổ đó để trở thành một thành tố xúc tác năng động cho đổi mới sáng tạo cộng hưởng, nơi công nghệ số và công nghệ xanh gặp nhau, nơi dữ liệu và văn hóa cộng đồng kết nối, và nơi những người chưa từng nghĩ rằng họ “có thể đổi mới” bắt đầu hành động. Trong đó, KisStartup đóng vai trò là tác nhân thương mại hóa – tổ chức trung gian vừa hiểu công nghệ, vừa gắn bó với cộng đồng, tạo cầu nối bền vững giữa tri thức – thị trường – con người.
Với cách tiếp cận linh hoạt, đa tác nhân và đặt niềm tin vào sức mạnh cộng đồng, mô hình chuyển đổi kép của IDAP hoàn toàn có thể mở rộng sang các địa phương khác, từng bước góp phần hình thành một hệ sinh thái kinh tế sinh thái số – nơi đổi mới không chỉ vì lợi nhuận, mà còn vì môi trường và vì sự phát triển hài hòa, bao trùm.
----------------------------------
VỀ DỰ ÁN IDAP
IDAP (Inclusive Digital Acceleration Program) – Tăng cường hệ sinh thái chuyển đổi số bao trùm cho DNNVV tập trung vào nông nghiệp và du lịch tại hai tỉnh tỉnh Lào Cai và Sơn La là dự án được tài trợ bởi GREAT (Dự án Thúc đẩy Bình đẳng Giới thông qua Nâng cao Hiệu quả Kinh tế Sản xuất Nông nghiệp và Phát triển Du lịch) do công ty Cổ phần KisStartup là đối tác thực hiện chính trong thời gian từ 2024 đến 2027.
Dự án “Thúc đẩy Bình đẳng giới thông qua Nâng cao Hiệu quả Kinh tế Sản xuất Nông nghiệp và Phát triển Du lịch tại hai tỉnh Lào Cai và Sơn La” (GREAT) là một sáng kiến do chính phủ Australia tài trợ và được quản lý bởi Cowater International. Giai đoạn một của GREAT được thực hiện từ năm 2017-2022 và giai đoạn hai (GREAT 2) sẽ được thực hiện từ năm 2024-2027 với tổng vốn đầu tư từ Chính phủ Úc là 67,4 triệu đô la Úc.
----------------------------------
Mọi thắc mắc vui lòng liên hệ
Fanpage: https://www.facebook.com/kisstartup
Website: https://www.kisstartup.com/
Email: hello@kisstartup.com
Liên hệ:(+84) 0396292442 (Ms. Xuan)
